Europejskie miasta mogą wkrótce doświadczyć fali pojazdów dostawczych o zerowej emisji na swoich ulicach. Tę perspektywę przedstawia nowy raport organizacji Transport & Environment (T&E). Raport wskazuje, że rynek e-vanów nie tylko jest w stanie sprostać przyszłemu zapotrzebowaniu, ale już teraz wspiera ambitne plany wprowadzenia stref bezemisyjnych dla transportu towarowego do 2030 roku. Czystsze powietrze w miastach, redukcja gazów cieplarnianych i zdrowsze środowisko miejskie to korzyści, które według raportu mogą zostać osiągnięte, jeśli miasta zdecydują się na przyjęcie polityki zerowej emisji już teraz.
Podaż e-vanów przewyższa zapotrzebowanie w głównych miastach
Raport podkreśla, że europejska podaż e-vanów – głównie pojazdów z napędem elektrycznym na baterie – jest wystarczająca, by pokryć prognozowane zapotrzebowanie w największych miastach kontynentu. Główne centra miejskie, w tym wszystkie stolice Unii Europejskiej oraz 156 innych miast o populacji powyżej 100 000 mieszkańców, już mają lub wkrótce wprowadzą strefy niskiej emisji. W latach 2025–2030 europejscy producenci mają wyprodukować niemal cztery miliony e-vanów, co wystarczy, aby zaspokoić potrzeby flot składających się z ponad 20 pojazdów.
T&E wskazuje, że strefy bezemisyjnego transportu towarowego mogą skorzystać na tej podaży, co pomoże miastom ograniczyć emisje i osiągnąć cele klimatyczne UE. Jednocześnie raport podkreśla, że kluczowe jest zachowanie spójnej polityki europejskiej. Ostrzega przed osłabianiem standardów emisji CO2, argumentując, że silne regulacje są niezbędne do utrzymania produkcji e-vanów i promowania zrównoważonej logistyki miejskiej.
Surowsze przepisy UE dotyczące jakości powietrza napędzą politykę zerowej emisji
Nadchodząca dyrektywa UE dotycząca jakości powietrza, która wejdzie w życie do 2030 roku, będzie dodatkowym bodźcem dla miast do wdrażania stref zerowej emisji, zwłaszcza tam, gdzie występują problemy z zanieczyszczeniem powietrza. Miasta w całej Europie już rozpoczęły wprowadzanie stref niskiej emisji, koncentrując się na pojazdach dostawczych ze względu na ich znaczący wkład w zanieczyszczenie powietrza w miastach. Dieselowe vany, odpowiadające za 14% emisji tlenków azotu (NOx) w centrach miast, nadal wpływają negatywnie na jakość powietrza i przyczyniają się do emisji gazów cieplarnianych.
Analiza T&E wskazuje, że takie strefy mogą znacząco zmniejszyć ryzyko zdrowotne związane z niską jakością powietrza w obszarach miejskich. Koncentrując się na pojazdach dostawczych, które są intensywnie użytkowane w gęsto zaludnionych obszarach, miasta mogą znacząco poprawić stan środowiska naturalnego i wdrażać kolejne, ekologiczne rozwiązania transportowe.
E-vany tańsze od diesla do 2027 roku
Raport T&E wskazuje również, że do 2027 roku e-vany osiągną parytet cenowy z pojazdami z silnikiem diesla. Dzięki spadającym kosztom baterii pojazdy elektryczne prawdopodobnie staną się bardziej opłacalną opcją zakupu w ciągu najbliższych kilku lat. Już teraz e-vany są tańsze w eksploatacji w wielu krajach Europy, w tym w Niemczech, Francji i Wielkiej Brytanii, uwzględniając dostępne zachęty finansowe.
Raport zwraca również uwagę na rosnącą różnorodność modeli e-vanów, które mogą sprostać zróżnicowanym potrzebom biznesowym. Do 2026 roku kupujący e-vany będą mieli do wyboru więcej modeli niż w przypadku tradycyjnych pojazdów diesla. Przedsiębiorstwa będą mogły wybierać spośród opcji w różnych klasach wagowych i zasięgach operacyjnych, dostosowanych zarówno do tras miejskich, podmiejskich, jak i dłuższych dostaw.
Elektryczne rowery cargo jako rozwiązanie dla logistyki miejskiej
Oprócz e-vanów, T&E analizuje również elektryczne rowery cargo jako realne rozwiązanie dla dostaw na krótkie dystanse. Raport wskazuje, że rowery cargo mogą zastąpić około 10% miejskich podróży vanów, szczególnie w gęsto zaludnionych obszarach, gdzie stanowią wygodne, a zarazem niskoemisyjne rozwiązanie. Elektryczne rowery cargo, zdolne do przewożenia do 250 kilogramów ładunku, mogą pomóc firmom zmniejszyć zależność od większych pojazdów w przypadku niektórych dostaw, redukując korki i zanieczyszczenie powietrza. Podejście to stanowi uzupełnienie dla e-vanów, umożliwiając bardziej zrównoważone opcje dostaw krótkodystansowych.
Kluczowe rekomendacje dla miast europejskich i decydentów
Raport kończy się zaleceniami dla liderów miast i decydentów europejskich, sugerując jasną mapę drogową dla wdrożenia stref bezemisyjnych. T&E podkreśla, że miasta powinny zacząć od dużych flot, stopniowo rozszerzając wymagania zerowej emisji. Takie podejście fazowe zapewnia firmom czas na adaptację, jednocześnie maksymalizując natychmiastowe korzyści środowiskowe wynikające z flot bezemisyjnych.
Aby wesprzeć tę zmianę, T&E wzywa UE do utrzymania mandatu zerowej emisji dla vanów do 2035 roku i sugeruje dodatkowe przepisy wymagające przejścia dużych operatorów flot na pojazdy bezemisyjne do 2030 roku. Na poziomie krajowym T&E rekomenduje ujednolicenie wymagań politycznych, aby miasta mogły wdrażać strefy zerowej emisji w ramach spójnych wytycznych.
Droga do czystszych i bezpieczniejszych miast
Rynek e-vanów w Europie stoi przed znaczącą transformacją, która wpisuje się w cele środowiskowe i poprawę zdrowia publicznego. Dzięki jasnym wytycznym i odpowiedniemu wsparciu, europejskie miasta mogą zmniejszyć zanieczyszczenie powietrza w miastach, zredukować korki i zachęcić do dalszych innowacji w zakresie czystej logistyki miejskiej. Ustalenia T&E pokazują, że przy silnych ramach politycznych europejskie centra miejskie są dobrze przygotowane do realizacji stref bezemisyjnych, co przyniesie korzyści mieszkańcom i środowisku.
