Ceny baterii litowo-jonowych, kluczowego źródła energii dla pojazdów elektrycznych (EV) i systemów magazynowania energii odnawialnej, systematycznie spadają – i nic nie wskazuje na to, by ten trend miał się zatrzymać. Spadek cen jest w dużej mierze wynikiem nadpodaży metali wykorzystywanych w produkcji baterii oraz niedawnego spowolnienia procesu popularyzacji pojazdów elektrycznych. Dane z BloombergNEF i Benchmark Mineral Intelligence pokazują, że średnia cena ogniw litowo-jonowych spadła z 290 USD za kilowatogodzinę (kWh) w 2014 roku do zaledwie 103 USD w 2023 roku.
Głównym czynnikiem stojącym za tym znacznym spadkiem jest załamanie cen litu. Od czasu szczytowych cen pod koniec 2022 roku ceny litu spadły o niemal 90%. Nagły wzrost produkcji, szczególnie w Chinach, doprowadził do nadpodaży litu, co spowodowało trudności w rentowności kopalni, a w niektórych przypadkach – do ich zamknięcia. W rezultacie koszty produkcji baterii litowo-jonowych znacząco spadły, co wywołało efekt domina w całym sektorze.
Dlaczego nadpodaż litu wpływa na ceny baterii?
Baterie litowo-jonowe działają dzięki przenoszeniu jonów litu między anodą a katodą podczas cykli ładowania i rozładowania. Najdroższym elementem tego procesu jest katoda, która stanowi ponad połowę całkowitego kosztu baterii. W 2023 roku podział kosztów wyglądał następująco: 54% kosztu baterii przypadało na katodę, 18% na anodę, a 28% na pozostałe komponenty. To sprawia, że cena surowców, w szczególności litu, jest kluczowym czynnikiem wpływającym na całkowity koszt baterii.
Kiedy w 2022 roku wzrosły ceny litu, krótkotrwały wzrost odnotowały również ceny baterii. Jednak wraz z ostatnim spadkiem cen litu koszty produkcji baterii zaczęły ponownie maleć. W 2023 roku średnia cena pakietu baterii litowo-jonowej wynosiła 139 USD za kWh, a prognozuje się, że do końca 2024 roku może spaść nawet do 78 USD za kWh, ponieważ rynek nadal boryka się z nadpodażą.
Rola Chin i globalna nadpodaż
Chiny są zdecydowanie największym graczem na światowym rynku produkcji baterii. Do 2030 roku chińscy producenci, tacy jak CATL i BYD, mają zdominować tę branżę na niemal 70%. Wpływ Chin obejmuje cały łańcuch dostaw – od wydobycia surowców, przez montaż baterii, po produkcję pojazdów elektrycznych.
Jednak szybka ekspansja doprowadziła do znacznej nadpodaży na rynku. Jednocześnie popyt osłabł, szczególnie w sektorze pojazdów elektrycznych, gdzie popularyzacja była wolniejsza niż oczekiwano w niektórych regionach. Ta nierównowaga między podażą a popytem jeszcze bardziej obniża ceny, co przynosi korzyści konsumentom, ale stawia producentów w trudnej sytuacji finansowej.
Pomimo krótkoterminowego spowolnienia procesu rozpowszechnienia EV, BloombergNEF przewiduje, że popyt na baterie litowo-jonowe wzrośnie dziewięciokrotnie do 2040 roku. Rynek prawdopodobnie się ustabilizuje, gdy sprzedaż EV ponownie przyspieszy, a świat będzie kontynuować transformację w kierunku czystej energii. Oczekuje się, że sektor baterii będzie przyciągał znaczące inwestycje w nadchodzących latach, a nakłady kapitałowe mają wzrosnąć z 567 miliardów USD w 2030 roku do 1,6 biliona USD w 2040 roku.
Długoterminowa perspektywa: spadające ceny, rosnący popyt
Chociaż rynek baterii litowo-jonowych obecnie zmaga się z nadpodażą i spadkiem cen, długoterminowa perspektywa pozostaje optymistyczna. Wraz ze spadkiem cen baterii pojazdy elektryczne staną się bardziej dostępne, co zmniejszy różnicę cenową między EV a tradycyjnymi pojazdami spalinowymi. Może to wywołać nową falę popytu konsumenckiego, napędzając dalszy rozwój sektora baterii.
Kraje na całym świecie zwiększają swoje zdolności produkcyjne w zakresie baterii. W Stanach Zjednoczonych firmy takie jak Tesla i LG Energy Solution odgrywają wiodącą rolę, pozycjonując kraj na drugim miejscu co do wielkości producenta baterii do 2030 roku, zaraz po Chinach. Również Europa rozwija się w tym obszarze – Niemcy odgrywają kluczową rolę dzięki zakładom Tesla Giga Berlin, które przyczyniają się do zwiększenia produkcji baterii litowo-jonowych na całym kontynencie.
Podsumowanie
Ceny baterii litowo-jonowych nadal spadają, napędzane nadpodażą surowców oraz tymczasowym spowolnieniem popularyzacji pojazdów elektrycznych. Choć rynek dostosowuje się do tych zmian, długoterminowe perspektywy są optymistyczne. Wraz ze wzrostem popytu na rozwiązania czystej energii i przyspieszeniem rozpowszechnienia EV, rynek baterii ma odegrać kluczową rolę w globalnej transformacji energetycznej. Dzięki spadającym cenom i rosnącemu popytowi baterie litowo-jonowe pozostaną istotnym elementem przejścia na bardziej zrównoważoną przyszłość.
